Apatin

- 1401.1. km Apatin
Prvi vizuelni znak da se približavate Apatinu je pravoslavna crkva Sabor svetih apostola, na samoj obali. U blizini hrama skreće se levo u rukavac koji Vas vodi prema apatinskom brodogradilištu. Na par stotina metara od ulaza u rukavac, nalaze se pontoni Udruženja sportskih ribolovaca "Bucov" i Turističke organizacije Apatin, gde se može privezati jahte, potražiti priključak za vodu i struju a postoji i 24 h. čuvarska služba. Za snabdevanje gorivom sa obližnje pumpe možete se dogovoriti sa čuvarima, koji će Vam rado organizovati prevoz. U Apatinu postoji veoma dobro snabdevena gradska pijaca i veliki broj prodavnica sa asortimanom prehrambenih proizvoda.
Osim toga , Apatin pruža i niz zanimljivih turističkih znamenitosti, kao i kulinarski doživljaj u nekoliko poznatih nacionalnih restorana: Šaran, Plava ruža, Zlatna kruna (na smoj obali, koja nudi i udoban smeštaj)...
Apatinsko područje se inače, nalazi u središtu velike poplavne zone Dunava (Specijalni rezervat prirode Gornje Podunavlje) u Srbiji, i poznato je kao najveće mrestilište ribe u ovoj zoni.
Tri kilometra dugom biciklističkom stazom, stižete do banjskog kompleksa sa termalnom vodom Banja Junaković.


U severozapadnom delu prostranih bačkih ravnica, na levoj obali Dunava, smestio se Apatin jedan od najlepših gradova Vojvodine.
Izuzetno povoljan geografski položaj, blizina reke i prirodna bogatstva ovog kraja (plodno zemljište, šume pored reke, obilje ribe po ritovima i rukavcima i divljač u šumama) oduvek su privlačili ljude da se ovde naseljavaju, pa se tako još u praistoriji smenjuju kulture Sarmata, Kelta, Gota i drugih naroda.
U I veku, za vreme rimskih osvajanja, naselje je pretvoreno u vojni šanac sa utvrdenjima i imalo je znacajnu ulogu u odbrani provincije Panonije. U VI veku dolaze Sloveni, a 896. godine Mađari i na ovom prostoru osnivaju svoju državu u kojoj su ipak Sloveni cinili vecinu stanovništva.
Apatin se prvi put spominje u pisanim dokumentima 1011. godine, a ime je dobio po opatiji Kalocke biskupije. U XIV i XV veku na ovim prostorima su feudalna imanja, ciji su gospodari podigli dvorce oko kojih se naseljavaju ribari, lovci, ladari i vodeničari. Apatin se 1417. godine spominje kao posed Stefana Lazarevica. Pod tursku vlast pao je 1541. godine i bio pod njom punih 140 godina.


Deo izbeglica iz velike seobe pod Arsenijem Carnojevicem 1690. godine naseljava se u Apatinu, Somboru i Prigrevici. 1748. godine u Apatin dolaze nemacki kolonisti, a srpska naselja su silom raseljena, uglavnom u Stapar. Kolonisti su došli iz raznih krajeva. Sabirni centar je bio u Ulmu, a odatle su prevoženi Dunavom do Apatina, koji je postao glavna baza nemacke ekspanzije u Vojvodini, dobijajuci pritom i posebnu podršku u razvoju. Nedaleko od pristaništa podignuta je crkva i izgraden centar sa trgom. Podižu se javne zgrade, škole, ribarske stanice, zanatske radionice i stambene zgrade. Dvorska komora ubrzano podiže i privredne objekte: 1756. pivaru i pecaru, a 1764. jednu od najvecih tekstilnih radionica u Backoj. 1760. godine Apatin je proglašen za grad i stalno trgovište sa posebnim statusom.
Krajem XVIII veka katastrofalna poplava prodrla je u stari centar, uništila ga sa svim objektima, te sa sobom odnela i pola naselja. Novi centar formiran je severoistocno od Pivare, cime je utemeljeno uoblicavanje grada koje se u velikoj meri sacuvalo i do danas. Tokom XVIII i prve polovine XIX veka Apatin je doživeo snažan ekonomski uspon, pre svega zahvaljujuci zanatstvu, trgovini i brodogradnji. Vec 1869. godine osnovane su banke i štedionica, cime su otvorena vrata i ubrzanom industrijskom razvoju. Veliki broj ciglana (36) proizvodio je ciglu i crep, a njima su gradeni i pokriveni mnogi objekti u Becu i vecina u Pešti. 1912. godine Apatin je povezan železnickom prugom sa Somborom i Sontom. 1920. godine osnovano je brodogradilište, koje je u novije vreme modernizovano i jedino na celom toku Dunava opremljeno specijalnim liftom za brzo izvlacenje brodova na dok.
Posle kapitulacije Jugoslavije 1941. godine Apatin je ušao u sastav Hortijeve Madarske. Za vreme Batinske bitke front se protezao sve do Apatina i Bogojeva, a sam grad je postao prava ratna baza. Partizanske jedinice oslobodile su Apatin 24. 10. 1944. godine.
Prema planu kolonizacije, novembra 1945. godine, u Apatin su stigle prve boracke porodice iz Like i nacionalni sastav grada je promenjen. Do 1953. godine ukupno je naseljeno 1.061 porodica sa 6.258 clanova.


Grad Apatin kao i celokupna teritorija opštine Apatin, leži na severnom delu reke Dunav, na njegovom protoku kroz SR Jugoslaviju. Na područje opštine ulazi na 1409,5 km od izvora, a napušta ga na 1367 km, tako da ukupna dužina njegove "apatinske" deonice iznosi 42 km. Dunav na ovom sektoru ima neznatan pad, koji od državne granice do ušca reke Drave iznosi 5,71 cm/km / brzina protoka Dunava kod Apatina je 1,5 - 2 m/sec/. Zbog ovih okolnosti, reka severno i južno od Apatina teče veoma sporo, a pri visokom vodostaju sklona je da menja korito, tako da je karakterišu brojni, jako razvijeni meandri, i aktivni i napušteni. Regulacijom Dunava i podizanjem čitavog sistema odbrambenih zemljanih nasipa, odvojeni su od glavnog rečnog toka mnogobrojni meandri i stvorene mrtvaje. Večce mrtvaje severno i južno od Apatina su oko Blaževca, Velikog i Malog Kazuka, Kucke, Menteša, Petreša, Zverinjaka, Srebrenice, Golica, Porica, Marinog pruda, itd. Najčešci nazivi za ove nekad aktivne tokove, a danas zatvorene površine su Stari Dunav /ili Dunavac/, Tihi Dunav, Mrtvi Dunav, itd. Maksimalan vodostaj Dunava kod Apatina registrovan je 25. juna 1965.
godine i iznosio je 825 cm, dok je minimalni vodostaj od -118 cm, zabeležen 07. januara 1909.godine. Visina vodomera kod Apatina iznosi 78,81 m nadmorske visine. Prosečna širina Dunava na apatinskom sektoru iznosi 750 m (pri vodostaju od 4,50 m), sa prosečnom dubinom od 15 m (minimalna dubina je konstatovana u Starom zimovniku -2,20 m, dok je maksimalna izmerena kod Ribarske centrale -32 m). Temperaturne vrednosti vode se kreću od minimalnih 0oC (u periodu januar-mart) do maksimalnih 25,6oC (tokom jula meseca).


Dve osnovne geomorfološke celine, na području prostiranja apatinske opštine, su lesna terasa (obuhvata severoistočne, središnje i jugoistočne delove) i aluvijalna ravan (zahvata zapadni deo). Bačka lesna terasa, svojim zapadnim delom, jedino na prostoru današnjeg Apatina, izbija na glavni tok reke Dunav i u klinastoj formi se zavlači u aluvijalnu ravan. Lesna terasa obuhvata 42% područja apatinske opštine (14,741 ha) i formirana je od barskog pretaloženog suvozemnog lesa, prosečne nadmorske visine 87 - 89 m. Aluvijalna ravan, kao drugi zastupljeni oblik reljefa na podrucju opštine, predstavlja inundacionu ravan reke Dunava. Prostire se na 58% teritorije, tj. zahvata površinu od 20.214. Širina aluvijalne ravni je neujednačena i nagnuta je blago u pravcu toka reke Dunav.
Opština Apatin spada u zonu koju karakteriše umereno kontinentalna klima sa četiri godišnja doba. Prosecna temperatura vazduha se kreće od minimalnih -1,80C (tokom meseca januara) do maksimalnih 21,20C, tokom jula meseca (sa godišnjim prosekom od 10,80C). Najniža registrovana temperatura je imala vrednost od -25,60C, dok je maksimalna temperatura dostigla 40,20C. Najhladniji mesec u godini je januar, a najtopliji je jul. Maksimalni stepen insolacije je tokom meseca jula (294h - 12 dana), minimalna insolacija je tokom meseca decembra (52h - 2 dana), dok je na godišnjem nivou stepen insolacije dostigao 88 dana. U toku godine je čak 198 dana, kada je cirusima, kumulusima i stratokumulusima prekriveno 2-8/10 neba. Za klimu područja apatinske opštine je, takode, karakteristicna razvijena ruža vetrova sa osobinama neuravnoteženosti. Najprisutniji je severozapadni vetar (cak 176 dana godišnje i jacine od 3 bofora) i severni (173 dana godišnje, jačine 2,5 bofora) dok se zapadni vetar manje oseća. Vlažnost vazduha je na nivou osrednjosti - tokom zimskog perioda je oko 85%, a tokom leta 67%. Vodeni talog se u proseku kreće od 550 - 650 mm na godišnjem nivou.

Opština Apatin se nalazi u severozapadnom delu Vojvodine (Zapadna Bačka), uz levu obalu Dunava. Zauzima prostor od 349 km2, na kojem živi oko 40.000 stanovnika u jednom gradskom i četiri seoska naselja (Prigrevica, Kupusina, Svilojevo i Sonta). Regionalnim putem R 101, Apatin je povezan sa Somborom (16 km) i graničnim prelazom prema Republici Hrvatskoj kod Bogojeva (35 km). Apatin je udaljen 100 km od Novog Sada, preko Odžaka, a 120 km preko Vrbasa. U reljefu opštine Apatin zastupljene su dve geomorfološke sredine: aluvijalna ravan Dunava i lesna terasa, a prosečna nadmorska visina je 85 m.
Turistička privlačnost celog ovog kraja su i vrlo bogate ribolovne vode na Dunavu i njegovim rukavcima, kao i poznata lovišta, staništa čuvenog podunavskog jelena i druge divljači.
Netaknuta priroda prašumskog izgleda, stoletna autohtona šuma, bare i močvare, bogatstvo flore i faune karakterisitke su specijalnog rezervata prirode "Gornje Podunavlje". Ovaj rezervat deo je velike poplavne, ritsko močvarne zone srednjeg toka Dunava. 280 vrsta ptica, od kojih neke veoma retke, kao što je orao belorepan, crna roda, kormorani, kao i autohtone šume crne topole, brestova, crnog gloga i hrasta, staništa više vrsta orhideja, lokvanja i drugih biljaka, dovoljno govore o neprocenjivom prirodnom bogatstvu ovog prirodnog rezervata.

Apatin je od davnina poznat kao centar ribarstva. Poplavno područje specijalnog prirodnog rezervata "Gornje Podunavlje" predstavlja prirodno mrestilište za oko 50 vrsta slatkovodnih riba, među kojima su najznačajnije vrste: šaran, štuka, smuđ, som i dr. Nisu retki ulovi kapitalnih primeraka, naročito somova, koji su teški i preko 30 kg. Danas ovo područje pruža izuzetne mogućnosti za ribolov, kako na Dunavu, tako i na mnogobrojnim meandrima, rukavcima i mrtvajama. Takođe, poznata je apatinska ribarska kulinarska tradicija, kao i manifestacija "Apatinske ribarske večeri".
Dobra putna infrastruktura koja se proteže kroz nepregledna polja, šume i močvare, idealno su područje za zaljubljenike u biciklizam. Dunav na ovom području pruža i nekoliko prelepih plaža pogodnih za kupanje i sportove na vodi u letnjim mesecima.

Prvi termalni izvori otvoreni su na ovom prostoru 1913. godine, ali tek 1927. godine je izvrsena temeljna analiza mineralnih svojstava vode, kada je utvrđeno da termalne vode ove banje spadaju u isti red kao i vode u Karlovim Varima (Česka), Harkanju (Mađarska) i Lipiku (Hrvatska). Krajem 1983. godine dovrsena je izgradnja prve faze Banje "Junaković" pa se dobija mineralna voda iz tri nova bunara. 2000-te godine dograđen je novi deo objekta sto je povećalo smestajni kapacitet, te Banja“Junaković“ danas raspolaze sa 270 lezajeva i tri restorana.


RCC Junaković nudi korisnicima sledeće usluge :
-Rehabilitacione zdravstvene usluge, ambulantnog i stacionarnog tipa
-Organizovanje seminara i simpozijuma (jednodnevnih i višednevnih)
-Organizovani oporavak radnika i penzionera
-Blizina poznatih apatinskih lovišta omogućava organizovan smeštaj lovaca
-Kompleks spoljnih bazena, tereni za mali fudbal, rukomet i tenis, atletska staza, teretana, zatvoreni terapijski bazen i dve saune omogućavaju organizovanje priprema sportista. Tome doprinose i sportska hala i tereni za fudbal u obližnjem Apatinu.

Za svoj rad Banja "Junaković" je dobila sledeća priznanja:
- 1984. Nagrada za kvalitet turističke usluge
- 1985. Nagrada za kvalitet turističke usluge
- 1986. Nagrada za kvalitet turističke usluge, Oktobarska nagrada grada Apatina
- 1987. Nagrada turistički pupoljak, Nagrada za kvalitet turističke usluge, Nagrada RPK Sombor, Osvojeno prvo mesto u borbi za kvalitet
- 1988. Nagrada za kvalitet turističke usluge
- 1989. Nagrada za kvalitet turističke usluge
- 1990. Nagrada za kvalitet turističke usluge
- 1994. Prvomajska nagrada Privredne komore Vojvodine
- 2001. Turistička prizma za nov kvalitet u turizmu
- 2006. Zlatna čaša gostoljublja

Apatin vas može ugostiti u u svojim objektima namenjenim turističkim posetiocima;


Banja Junaković
25260 APATIN
tel. 025/772-311 www.banja-junakovic.rs e-mail: b.junakovic@sezampro.rs

Kraljevski vrt
Dimitrije Tucovića 93 25260 APATIN
tel. 025/779-666 www.kraljevskivrt.com e-mail: kraljevskivrt@neobee.net

Pagos d.o.o.
Ribarska 55 25260 APATIN
tel. 025/773-705 www.pagosapatin.com e-mail: office@pagosapatin.com

Pansion Lavrnić
25. maja 1 25260 APATIN
tel. 025/774-794

Pansion Natalija
Železnička BB 25260 APATIN
mob. 063 864 34 74 www.vilanatalija.com e-mail: vajda@neobee.net

Villa Duda
Njegoševa 85/b 25260 APATIN
tel. 025/776-307 www.villaduda.com e-mail: info@villaduda.com

Villa Jelena
Vlade Ćetkovića 23 25260 APATIN
tel. 025/775-964 www.vjelena.com e-mail: jkosanovic@neobee.net

Zlatna kruna
Ive Lole Ribara bb 25260 APATIN
tel. 025/773-731 www.zlatnakruna.co.rs e-mail: zlatnakruna@sezampro.rs