Od Singidunuma do danas

Šta je to što jedan grad čini značajnim, kako za ljude koji u njemu žive, tako i za one koji u njega navraćaju kao turisti, ili pak slučajni prolaznici?
Da li je to jedinstven geografski položaj, koji ga čini značajnom stanicom na putu ka drugim destinacijama? Da li, možda, to što je bogat kulturno-istorijskim spomenicima, javnim parkovima, šetalištima? Ili, pak, to što ima fantastičan noćni život, što je domaćin mnogobrojnih festivala, muzičkih, filmskih i sportskih manifestacija, što je pun restorana, kafića, hotela; što se u njemu može naći kutak za miran i tih odmor, ali i mesta za razuzdanu zabavu? Ili su, možda, ljudi koji ga naseljavaju ti koji čine da jedan grad bude takav kakav je, otvoren i privlačan, tajanstven i raznolik, veseo i pristupačan?
Odgovor na svako od ovih pitanja je - DA, i svaki grad na svetu poseduje bar nešto od ovoga. Ono što Beograd čini specifičnim jeste činjenica da poseduje svako od navedenih svojstava, da neprestano raste i oplemenjuje se i da se lako uvlači u srce svakome ko ga je bar malo upoznao. Upoznajte Beograd!

GEOGRAFSKI POLOŽAJ I KLIMA

Beograd, glavni grad Republike Srbije, nalazi se u Jugoistočnoj Evropi, na Balkanskom poluostrvu, u severnom delu centralne Srbije, na ušću Save i Dunava.
Budući da leži na Dunavu, plovnom putu koji povezuje zapodnoevropske i srednjoevropske zemlje sa zemljama Jugoistočne i Istočne Evrope, Beograd je važno pristanište najznačajnijeg plovnog puta u Evropi, kao i raskršće važnih drumskih i železničkih saobraćajnica koje povezuju Evropu sa Sredozemljem i Azijom

Geografske koordinate Beograda su:
- 44° 49'49" severne geografske širine
- 20° 27'14" istočne geografske dužine
- 116,75 metara nadmorske visine.
Vremenska zona je srednjeevropska (GTM+1sat), a letnje računanje vremena traje od kraja marta do kraja oktobra (GTM+2sata). Klima Beograda je umereno kontinentalna, što znači da se prepoznaju sva četiri godišnja doba, a prosečna godišnja temperatura vazduha iznosi
11,7°C. Proleće u Beogradu je kratko i kišovito, no s druge strane, idealno za šetnje po brojnim, tek probuđenim beogradskim parkovima. Leto je toplo sa temperaturama, najčešće, preko 30°C i, ne retkim, naletima tropskih vrućina. No, nije nepodnošljivo, jer dve reke i popularno "beogradsko more", Ada ciganlija, nude osveženje i dobar provod. Jesen nije tmurna, kišovita i setna, naprotiv često je "miholjsko leto", odnosno dugi sunčani i topli periodi. Zima je hladna, vetrovita i snežna. Sneg prosečno pada 30 do 45 dana, a snežni pokrivač može dostići visinu do 25cm u pojedinim delovima grada. U jesen i zimu vas može iznenaditi jak jugoistočni i istočni vetar, poznat pod imenom 'košava', hladni "dah" Karpata, koji do Beograda stiže dolinom Dunava i Panonskom nizijom. Iako su naleti vetra često jaki i, ukoliko ste napolju vrlo neprijatni, košava, ipak, donosi suvo i vedro vreme i, na sreću, duva u kratkim vremenskim intervalima: od jednog do sedam dana.

"Čini se, da je doista bilo suđeno, da Beograd doživljava samo velike događaje i da sve najveće ličnosti raznih istorijskih doba povežu svoja velika imena s imenom starog grada."
Pogledom u daleku prošlost, pre ljudi i svega što znamo, vidimo prostor današnjeg Beograda u dnu velikog Panonskog mora, koje je, povlačeći se, za sobom ostavilo Dunav, a on svojim tokom sledi stare, davno iščezle morske tokove stare Evrope. Da je Dunav uvek sebi zvao čoveka da se na njegovim obalama nastani dokazuju i ostaci iz najstarijeg praistorijskog, tačnije paleolitskog doba, pronađeni u kamenolomu kod Leštana, u blizini Bajlonijeve pijace, i u pećini na Čukaraci, kao i ostaci materijalne kulture neolitskog doba pronađeni u Vinči, Žarkovu i Gornjem gradu Beogradske tvrđave.
Zvanična istorija Beograda traje već punih sedam hiljada godina, što naš grad čini jednim od najstarijih u Evropi. Star je i prastar naš Beograd!
Davno pre Hrista, na Balkansko poluostrvo, među miroljubive narode starosedelaca, stigao je jedan novi, moćni narod toga doba: Kelti ili Gali, kojima je bilo suđeno da na ulivu Save u Dunav osnuju Beograd. U četvrtom veku pre nove ere ratničko keltsko pleme Skordiska zaustavilo se na brežuljku iznad ušća dvaju reka i tu podiglo utvrđeni gradić, imenujući ga Singidunum. To je prvo i najstarije ime Beograda. Reč "dunum" na starom keltskom jeziku znači tvđava, utvrđenje, a ova etimologija određuje našoj prestonici ulogu koju će zadržati od tog doba kroz sve vekove - da bude brana, štit, mesto borbe i odbrane. I bi Beograd!

SINGIDUNUM POD RIMLJANIMA
Od 33. godine pre Hrista, pa sve do VI veka naše ere, ostao je Beograd pod rimskom vlašću, video najveću rimsku slavu, razvio se od malog keltskog utvrđenja do velike rimske varoši i doživeo propast ove velike države. Od keltskog Beograda nije ostalo ništa, osim njegovog starog imena Singidunum.
Rimljani su na mestu stare keltske tvrđave sagradili utvđeni logor, a tadašnji Beograd, i po pravnom položaju i po spoljašnjem uređenju, dobija značaj i izgled ostalih rimskih gradova: imao je forum u svom centru, hram boga Jupitera, gradsko kupatilo, a Savom i Dunavom prolazile su mnogobrojne putničke i trgovačke lađe i zastajale u beogradskom pristaništu, koje je moglo primiti i do dvadeset galija.
Prekopavanjem beogradskog zemljišta, pronađeni su mnogobrojni predmeti iz perioda rimskog Singidunuma: rimski grobovi, sarkofazi, urne sa pepelom rimskih građana, stare rimske vaze, nakit itd.
PROPAST STAROG SINGIDUNUMA
Velika rimska imperija doživljava 395. godine deobu na Zapadnu rimsku imperiju, sa Rimom kao prestonicom, i Istočnu rimsku imperiju (Vizantiju), sa sedištem u Konstantinopolju. Singidunum ulazi u sastav Vizantije, postaje važna saobraćajna i strategijska tačka vizantijskog carstva, biva opasan bedemima i učvršćen novim utvrđenjima.
U prvoj polovini petog veka, predvođeni kraljem i vojskovođom Atilom (zvanim "bič božji"), Huni, za koje je poslovica govorila: "Gde stane kopito hunskog konja, tamo trava više ne raste", osvojili su, ali samo na kratko, Singidunum. Pojavili su se i nestali kao uragan, koji brzo dolazi i brzo nestaje, uništavajući sve, i ne donoseći koristi ni sebi, ni drugima.
Ubrzo Singidunum biva vraćen Vizantiji, uz kratkotrajno osvajanje od strane Sarmata.

Krajem VI veka grad biva srušen pod naletom Avara i Slovena, nestaje njegovo staro ime Singidunum, a njegovo slovensko ime Beli grad, odnosno, Beograd se prvi put pominje tek u devetom veku (878. godine) u pismu Pape Jovana VIII Borisu Bugarskom.
Otad mu to ime, svaki na svom jeziku, daju svi narodi koji dolaze u vezu sa Beogradom.
Od devetog do početka prve polovine petnaestog veka, vladali su naizmenično u Beogradu: Bugari, Vizantija, Mađari, a nisu ga mimoišli ni krstaški ratnici na svojim velikim pohodima u jedanaestom i dvanaestom veku.
Mađarski kralj Stevan II preuzeo je od Vizantije Beograd 1124. godine, porušio njegove bedeme i tim materijalom podigao grad Zemun. Ali, Vizantinci su ponovo osvojili Beograd, porušili Zemun, povratili materijal stare Beogradske tvrđave i podigli je ponovo posle trideset godina.
1284. godine Beograd, od mađarskog kralja Ladislava IV, dobija srpski kralj Dragutin, Ladislavov zet i vazal, i u gradu gradi sebi dvor.
Posle smrti kralja Dragutina, Mađari ponovo vladaju Beogardom, ali 1402. godine grad dolazi u ruke sina kneza Lazara, despota Stefana Lazarevića i postaje prestonica srednjevekovne Srbije. Beograd doživljava procvat u oblasti privrede, kulture i religije, i dobija: Mitropolitsku crkvu, novu tvrđavu, despotov dvorac i biblioteku.
No, taj prosperitet nije dugo trajao, jer Đurađ Branković predaje grad Mađarima, nakon čega počinje vreme stogodišnje ugarske vladavine.

BEOGRAD POD TURSKOM VLAŠĆU
Daleko na istoku rađala se jedna nova sila, nova turska država pred kojom je poklekao Vizant i drhtao čitav kulturni svet, a koja je od početka želela zavladati Beogradom, kao značajnom tačkom na osvajačkim pohodima ka Zapadnoj Evropi.
6. avgusta 1456. godine hrišćanska vojska, koju je vodio mađarski vojskovođa Janoš Hunjadija (Sibinjanin Janko) potpomognut borcima sveštenika Jana Kapistrana, je odbranila Beograd od moćnije sile Turaka predvođene sultanom Muhamedom, čiji je san bio da preko Beograda osvoji velike gradove Zapadne Evrope i u Rimu zauzme stari imperatorski presto. Nakon ove tursko-hrišćanske borbe stari Beograd dobija naziv "bedem hrišćanstva".
1490. godine je sultan Bajazit pokušao da lukavstvom osvoji Beograd, obećavši zamenicima tadašnjeg komandanta Beograda veliku nagradu ako mu predaju grad. Otkriveni pokušaj izdaje nije prošao nekažnjeno - glavni krivci i njihovi pomoćnici bačeni su u tamnicu beogradskog grada, gde su, mučeni glađu, bili primorani da se međusobno ubijaju, natiču na ražanj i jedu. Toliko je velika bila cena slobode Beograda.
29. avgusta 1521. godine vojska Sulejmana Veličanstvenog osvaja i pali Beograd, a on se od hrišćanskog grada polako pretvara u tursku varoš sa orijentalnim osobinama: čaršijom, mnogobrojnim džamijama, česmama, turbetima, turskim kupatilima, dućanima, i bezistanima (trgovačkim pijacama), i razvijenim trgovačkim životom. Porušeni su stari dvorci, stare kule, uništen je sjaj starog gospodskog života, nestalo je srpske vlastele, kultura je uništena, crkve i manastiri oskrnavljeni, a Srbi Beograđani, po nalogu sultana Sulejmana Veličanstvenog, raseljeni su u Carigrad, koji i danas čuva spomenike naše prošlosti. To je bila prva seoba Srba.
Turski putopisac Evlija Ćelebija daje prikaz tadašnje, ponovo utvrđene, Beogradske tvrđave: utvrđena dvostrukim bedemima sa ukupno 116 kula i 5060 zubaca, podeljena na gornji (unutrašnji) grad - sa četiri niza bedema ukrašenih sa četiri gvozdene kapije, tvrđavom okruženom sa pet visokih kula, čiji su se vrhovi "dizali u nebo"- i na donji grad.
Krajem 17. veka turskom državom vladale su teške prilike - janičari (još u mladosti poturčeni hrišćani, osovina turske vojske) dizali su bune, pljačkali dvorce turskih velikaša i pretili samom sultanu. Tako oslabljenu silu napadaju vojne jedinice Svetog saveza ( koji su sklopili Austrija, Poljska i Venecija, a kasnije mu se priključuje i Rusija sa carem Petrom Velikim na čelu), što rezultira time da 1688.godine Beograd, uz strašne pljačke i ubistva stanovništva, pada pod dvogodišnju vlast Austrijanaca. Za vreme svoje druge velike seobe 1690. godine brojno srpsko stanovništvo iselilo se u daleko malo mesto na Dunavu, u Sent Andreju, koje je postalo utočište srpskog naroda, njegovog najvišeg crkvenog velikodostojnika (patrijarha Arsenija) i njegovih svetinja.

BEOGRAD POD AUSTRIJSKOM VLADAVINOM
Nakon mira u Karlovcima sklopljenog 1699. godine, Beograd pripada Turcima i u njihovim rukama ostaje sve do čuvene bitke pod Beogradom 16. marta 1717. godine, kada austrijska vojska vođena Evgenijem Savojskim zauzima Beogradsku tvrđavu.
Čitavih trinaest godina trajali su radovi na preuređenju Beogradske tvrđave, a izvođeni su po planovima čuvenog graditelja, inžinjera i pukovnika austrijske vojske,Nikolausa Doksata de Moreza. Podignute su nove utvrđene kapije i bastioni, u varoši je podignuta velika vojnička kasarna, tzv. "Aleksandrova kasarna", a u gradu čuvena kapija cara Karla VI, koja se i do dan-danas očuvala; u gornjem gradu iskopan je čuveni "rimski" bunar, sagrađena katolička katedrala, biskupova rezidencija, čuvena palata koju je narod zvao "Pirinčana", i ustanovljen je grb grada Beograda na kome su bile prikazane tri džamije sa carskim austrijskim orlom u poletu.
1737. godine započinje tursko-austrijski rat u kome je, zbog predaje niške tvrđave Turcima, 1738. godine u Beogradskoj tvrđavi pogubljen graditelj beogradskog grada Nikolaus Doksat de Morez, čije su poslednje reči po predanju bile: "O tvrđavo, ja sam te sagradio, a ti mi sad oduzimaš život".
Nakon Beogradskog mira, sklopljenog 1739. godine, Austrija je izgubila sve ono, što je sa toliko muke, krvi i borbe dobila ranije potpisanim Požarevačkim mirom - između ostalog izgubila je celu Srbiju i Beograd. Među tačkama mirovnog ugovora bile su i odredbe po kojima je Austrija morala na starom gradu uništiti sve one delove utvrđenja koji su podignuti za vreme okupacije. Hrišćanske crkve su pretvorene u džamije, stanovništvo se većim delom raselilo, i stari grad je ponovo dobio orijentalni izgled. U varoš se ulazilo kroz četiri kapije: Sava-kapiju, Varoš-kapiju, Stambol-kapiju i Vidin-kapiju; u gornjem gradu su se nalazili: pašin konak, haremi, velika džamija i zgrade za turske činovnike, a u donjem delu grada: kasarne, dućani, džamije i barutni magazini; varoš se protezala u polukrug oko donjeg grada, a bedemi su bili visine do šest metara i širine od deset do dvanaest metara.

BEOGRAD PRED VRATIMA SLOBODE

1789. godine je, pod komandom generala Laudana, u Beogradu vođena velika bitka protiv Turaka. Rezultat borbe je ponovo bio strašno razaranje grada - kule i gradske zidine su porušene, gotovo sve zgrade su ležale u pepelu, ostale su očuvane jedino zidine tvrđave, a grad je predat Austriji. No, to je bila samo dvogodišnja vladavina, jer je, prema Svištovskom miru, 1791. godine Beograd ponovo pao pod tursku vlast. Ta je vlast bila mučna po srpski narod usled strašnih "zuluma" i obesti janičarske, koji su uspostavili tursku strahovladu i 1801. godine na vlast doveli četiri dahije: Mehmed-agu Fočića, Mula Jusuf-agu, Kučuk Aliju i Aganliju. Dahije su se dogovorile da osujete zloslutno proročanstvo (koje su im hodže pročitale iz nebeskih znamenja) tako što će poseći sve srpske kneževe, sve viđenije srpske ljude i ostaviti narod bez njegovih vođa. Ta poznata "seča knezova" i gnev srpski koji je potom nastao opevani su u narodnoj pesmi Početak bune protiv dahija:
"Bože mili!Čuda velikoga!
Kad se ćaše po zemlji Srbiji,
po Srbiji zemlji da prevrne
i da druga postane sudija,
tu knezovi nisu radi kavzi,
nit' su radi Turci izjelice,
al' je rada sirotinja raja,
koja globa davati ne može,
ni trpiti turskoga zuluma;
i radi su Božji ugodnici,
jer je krvca iz zemlje provrela,
zeman doš'o valja vojevati,
za krst časni krvcu proljevati,
svaki svoje da pokaje stare."
Srpski se narod digao na oružje pod vođstvom Đorđa Petrovića, Kara-Đorđa ("Crnog Đorđa"), koji je u selu Orašac 1804. godine organizovao srpske ustanike. Srpski hajduci, nimalo nalik vojskovođama koje je do tad video naš grad, već obučavani i za borbu kaljeni po srpskim šumama i brdima, 30. novembra 1806. godine oslobodili su Beograd i učinili ga, i u političkom i u prosvetnom smislu, prestonicom čitavog srpstva, a već sledeće 1807. godine zauzeli su i Beogradsku tvrđavu. 1808. godine dobio je Beograd svoju prvu Veliku Školu i postao dom velikanima srpske kulture tadašnjeg vremena: Vuku Karadžiću (reformatoru srpskog jezika i pisma), Dositeju Obradoviću i Ivanu Jugoviću.
Već 1813.godine Turci se vraćaju u prazan Beograd, jer su se njegovi stanovnici povukli pred najezdom velike turske sile.
Srbi 1815. godine organizuju Drugi srpski ustanak pod vođstvom Miloša Obrenovića, koga su krasile, pored vojničkih, i značajne diplomatske sposobnosti. Na zahtev Rusije, 30. novembra 1830. godine, Sultanovim hatišerifom (svojeručnim sultanovim pismom) priznata su i objavljena prava na unutrašnju autonomiju srpskog naroda, prava zagarantovana Bukureštanskim mirovnim ugovorom i usmenim obećanjima knezu Milošu 1815. godine. Knez Miloš u gradu podiže crkvu Svetog Marka, nedaleko od poznate humke na kojoj je pročitan sultanov hatišerif sa dvadesetčetiri odredbe, Sabornu crkvu (hram srpske duhovnosti), konak knjeginje Ljubice, dvorski kompleks u Topčideru. U Beogradu izlaze prve "Novine srpske", otvara se Bogoslovija i prva gimnazija.
Ali, u Beogradu, političkom i kulturnom centru, pored srpske vlade i srpskog kneza, postoji i turska vlast oličena u beogradskom paši, koji boravi u starom beogradskom gradu (današnjoj tvrđavi na Kalemegdanu).
Nakon ubistva srpskog dečaka na Čukur česmi, događaja koji je doveo do bombardovanja Beograda 1862. godine, 6. aprila 1867. godine poslednji komandant u Beogradu, Ali-Riza-paša predao je knezu Mihajlu ključeve beogradskog grada i Beogradske tvrđave. Tim simboličnim činom otpočela je nova srpska vladavina slobodnim Beogradom.

NEZAVISNOST SRBIJE
1876. godine skinuta je turska zastava sa bedema starog beogradskog grada, što je značilo kidanje svih veza sa turskom carevinom. Uz pomoć Srbije pokrenuta je hrišćanska svest u Bosni, čiji je narod počeo da diže bune koje su prerasle u opšti ustanak protiv Turaka. Uz Srbiju (koja je vodila dva rata protiv Turaka u periodu 1876-1878), u rat protiv Turaka stupaju Crna Gora i Rusija, a januara 1878. godine turska carevina priznaje: nezavisnost Srbije sa proširenim granicama, nezavisnost Rumunije, uvećanje Crne Gore, stvaranje nove bugarske države kao kneževine i autonomiju Bosne i Hercegovine.
Srbija postaje 1882. godine kraljevina na čelu sa Mihajlom Obrenovićem, a Beograd kraljevska prestonica, koja u narednim godinama dobija prve telefonske linije, železničku stanicu, vodovodnu mrežu, električno osvetljenje, tramvaj i 1903. godine, nakon ubistva kralja Aleksandra Obrenovića, novog karalja - Petra I Karađorđevića.

BEOGRAD U DVA SVETSKA RATA
Beograd, izmoren ratovima i pustošenjima, nije čekalo mirno vreme. Nakon sarajevskog atentata na austrijskog prestolonaslednika Franca Ferdinanda, Austrija je 1914. godine objavila rat Srbiji, koja protiv sila Osovine (Nemačke i Austro-Ugarske) staje na stranu sila Antante (Engleske, Francuske i Rusije). Već prvog dana rata, 28. jula 1914. godine, dizanjem u vazduh železničkog mosta na Savi, prekinuta je veza između srpskog Beograda i austrijskog Zemuna, a u narednim danima grad je preživeo veliko bombardovanje topovskom vatrom. Te prve ratne godine Beograd je samo petnaest dana bio pod austrijskom vladavinom (od 18.11. do 2.12.), ali već septembra sledeće, 1915. godine, ujedinjena nemačko-austrougarska vojska, predvođena feldmaršalom Mekenzenom, i potpomognuta bugarskim trupama, ponovo osvaja Beograd.
22. oktobra 1918. godine, dolazi do sloma ujedinjenih trupa Nemačke, Austro-Ugarske, Bugarske i Turske. Za svoje hrabro držanje u ratu grad je nagrađen najvišim francuskim vojnim odlikovanjem Krstom Legije časti, kao i čekoslovačkim Ratnim krstom.
Iste, 1918. godine, zato što zadovoljava vojničke, nacionalno-političke, ekonomske i trgovačko-industrijske uslove, Beograd postaje prestonica Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, a Zemun od tada čini njegov sastavni deo.
Period duhovnog i društveno-ekonomskog preporoda "bratskih naroda" trajao je tek nešto više od dvadeset godina, jer nezadovoljna uslovima završetka Prvog svetskog rata, Nemačka započinje svoj okupacioni program.
Pod slobodarskim parolama "Bolje grob, nego rob", "Bolje rat, nego pakt", 27. marta 1941. godine u Beogradu narod ustaje na demonstracije protiv pristupanja Jugoslavije Trojnom paktu. Usled tih događaja Nemci bombarduju Beograd 6. aprila 1941. godine, a samo šest dana kasnije ga okupiraju. Okupacija Beograda je trajala pune četiri godine. U tom periodu bombardovan je Beograd više puta, od strane nemačke, ali i savezničke avijacije. 20. oktobra 1945. godine, grad je oslobodila Narodnooslobodilačka vojska Jugoslavije uz pomoć ruske Crvene armije.
Jugoslavija je imala istorijsku osobenost, koja je u Drugom svetskom ratu spojila narodnooslobodilački pokret sa socijalističkom revolucijom. Otud i ne čudi što je 29. novembra 1945. godine u Beogradu, ustavotvorna skupština proglasila Federativnu Narodnu Republiku Jugoslaviju, ukinula monarhiju i ovenčala komunističku vladavinu na čelu sa "drugom" Josipom Brozom Titom. U narednim godinama Beograd doživljava brz industrijski i kulturni napredak, postaje centar međunarodnih političkih, ekonomskih, kulturnih i sportskih manifestacija, dobija televiziju Beograd, most Gazelu, BITEF, FEST (pogledaj stranicu "Kulturna i sportska dešavanja u Beogradu"), ali i u svojim neslavnim trenucima ispraća mnoge Beograđane na "Goli otok".

NOVIJA ISTORIJA BEOGRADA
Istorijska nauka ne trpi vrednosne sudove, već zahteva naučnu objektivnost, koja se, prema opštem stavu, može postići samo sa vremenske distance hroničara događaja. Budući da mi taj vremenski razmak još uvek nismo ispunili, nego smo živi svedoci dešavanja od devedesetih na ovamo, jedini zadovoljavajući način biće da ih samo pobrojimo.
1991. godine dolazi do raspada SFRJ i početka građanskog rata. 1992. godine Beograd postaje glavni grad Savezne Republike Jugoslavije. 30. maja iste godine Savet bezbednosti Ujedinjenih nacija uvodi ekonomske sankcije prema SR Jugoslaviji, koje su u narednim godinama dovele do najveće hiperinflacije u istoriji čovečanstva, a mnoge Beograđane do ivice opstanka. Nebrojene nule su vam bile potrebne da kupite mleko ili ulje, i to, naravno, pod uslovom da ga tog dana bude u prodavnici, ispred koje ste mogli čekati i satima. 1994. godine uveden je novi konvertibilni dinar, poznat kao "deda Avramov dinar".
Od novembra 1996. do februara 1997. godine u Beogradu se održavaju veliki studentski i građanski protesti izazvani nepriznavanjem rezultata lokalnih izbora. 1997. godine, posle više od pedeset godina, prva nekomunistička građanska vlast u Beogradu.
24. marta 1999. godine počinje sedamdesetosmodnevno bombardovanje Beograda i Srbije. Po ko zna koji put Beograd je ponovo napadnut, no ovog puta najsavremenijom tehnologijom, takozvanim "pametnim" (navođenim) bombama, ali i bombama sa osiromašenim uranijumom. Pored vojnih, gađani su i civilni ciljevi, i ciljevi u samom centru Beograda - KBC "Dragiša Mišović" na Dedinju, Zgrada RTS-a u Abardarevoj ulici, P.C. Ušće, zgrada kineske ambasade na Novom Beogradu, zgrada Republičkog Ministarstva pravde u Nemanjinoj ulici, zgrade republičkog i saveznog MUP-a u ulici Kneza Miloša, zgrada Generalštaba Vojske Jugoslavije, itd. 5. oktobra 2000. godine se održavaju velike demonstracije u centru Beograda, izazvane neslaganjem oko izbornih rezultata, u kojima se pali i zauzima zgrada Savezne skupštine i zgrada RTS-a, i koje su dovele do novog državnog vrha. 2001. godine su ukinute sankcije prema Jugoslaviji. 2002. godine usvojena je ustavna povelja Državne Zajednice Srbije i Crne Gore, a od 2006. godine Beograd ponovo postaje glavni grad samostalne države Srbije.
Star je i prastar naš Beograd, ali istovremeno "Beograde, Beograde, za tebe k'o da stoji vreme, ti živiš srcem uvek mlad". Za svoje duge istorije doživeo je on slavne i neslavne, ali, svakako, velike događaje, video značajne i surove, ali i mudre i humane vojskovođe i državnike, imao različita imena, nadživeo mnoge sile i bio prestonica mnogim državama, ali je uvek bio kao Feniks, iz ruševina i pepela mlad rođen. I kao da su i poslednji događaji toliko daleko iza nas, jasno ocrtani samo u pamćenju, knjigama, istorijskim dokumentima i vestima, jer na ulicama Beograda od njih gotovo ni traga. Beograd je danas prava evropska metropola prepuna hotela, restorana, beogradskih kafana, značajnih institucija, kulturnih i sportskih dešavanja, i naravno, čuvenih beogradskih lepotica.

JEZIK I PISMO
Srpski jezik, koji pripada grupi južnoslovenskih jezika, je zvanični jezik u Srbiji. Kao i u svakoj metropoli ili značajnijem turističkom centru, i na ulicama Beograda, možete čuti gotovo sve svetske jezike. Ako ne govorite srpski, ne brinite, jer Vam većina Beograđana na Vaše pitanje može odgovoriti i na engleskom jeziku.
U službenoj upotrebi je ćirilično pismo, ali se jednako koristi i latinično pismo. U Beogradu i Srbiji, u sistemu osnovnog školskog obrazovanja jednako se uče i koriste oba pisma. Većina natpisa, koji će svakom gostu Beograda biti značajni - imena ulica, saobraćajna uputstva, nazivi objekata itd. - ispisana je ćiriličnim pismom. Nakon reforme srpskog jezika i pravopisa, koju je sproveo Vuk Stefanović Karadžić, srpska ćirilica ima 30 slova i svakom slovu odgovara jedan glas, što naš jezik čini veoma jednostavnim za čitanje. Sa druge strane, gramatika je prilično komplikovana (sedam padeža, mnoštvo glasovnih promena i gramatičkih pravila)

VALUTA
Srpska valuta se može naći u sledećim apoenima:
kovanice: 50 para, 1, 2, 5, 10 i 20 dinara;
banknote: 10, 20, 50, 100, 200, 1000 i 5000 dinara.
Ni u jednoj prodavnici, marketu, kafiću, klubu, restoranu itd. račun ne možete platiti u inostranoj valuti, te Vam zato preporučujemo da valutu zamenite u bilo kojoj banci, pošti, ili ovlašćenoj menjačnici. Većinu svojih troškova u Beogradu možete, kao i svugde u svetu plaćati kreditnim karticama, ili podići gotovinu na nekom od brojnih bankomata.
Obaveštenje o dnevnom zvaničnom kursu dinara, kao i podrobnije informacije o monetarnoj i finansijskoj politici naše zemlje, možete dobiti na web prezentaciji Narodne banke Srbije www.nbs.yu